Τα οφέλη του θηλασμού

Το μητρικό γάλα είναι η πιο φυσική και ενδεδειγμένη τροφή για το μωρό σας. Δεν είναι μόνο υγιεινό για το μωρό και για εσάς αλλά είναι ασφαλές, εύκολο και δωρεάν και βοηθάει στο συναισθηματικό δέσιμο μεταξύ σας.

Εξελικτικά, η διαδικασία του θηλασμού χρειάστηκε εκατομμύρια χρονία για να τελειοποιηθεί και το μητρικό γάλα κάθε θηλαστικού είναι μια πλήρης τροφή προσαρμοσμένη στις ανάγκες του εκάστοτε νεογέννητου ζώου. Όσον αφορά το ανθρώπινο μητρικό γάλα, αυτό είναι πλούσιο σε:

Υδατάνθρακες (μεταξύ αυτών και οι πολλά υποσχόμενοι HMOs ή αλλιώς ολιγοσακχαρίτες ανθρώπινου γάλακτος)
Απαραίτητα αμινοξέα
Απαραίτητα λιπαρά οξέα
Μέταλλα και ιχνοστοιχεία (καλύτερη βιοδιαθεσιμότητα σιδήρου και ασβεστίου)
Ορμόνες: κορτιζόλη, σωματοστατίνη, IGF, ινσουλίνη
Αυξητικούς και αντιφλεγμονώδεις παράγοντες
Ένζυμα και ανοσοσφαιρίνες (αντισώματα)
Μίκρο-RNA, τα οποία τελευταία έχει φανεί ότι συμμετέχουν σε σημαντικές διεργασίες

Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που τόσο ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) όσο και οι μεγαλύτερες επιστημονικές Παιδιατρικές Εταιρείες παροτρύνουν τις νέες μητέρες να θηλάσουν αποκλειστικά τα μωρά τους τουλάχιστον τους πρώτους 6 μήνες με τη σταδιακή εισαγωγή άλλων τροφών το νωρίτερο μετά τους κλεισμένους 4 μήνες ζωής του βρέφους (ο ΠΟΥ προτείνει την εισαγωγή μετά τους κλεισμένους 6 μήνες). Επίσης προτείνουν τη συνέχιση του θηλασμού παράλληλα με τα υπόλοιπα τρόφιμα για όσο διάστημα επιθυμεί η μητέρα και το παιδί.

Τα οφέλη του θηλασμού είναι πολλαπλά και μακροχρόνια τόσο για το βρέφος και τη μητέρα, όσο και γενικότερα. Πιο συγκεκριμένα:

Το μητρικό γάλα είναι η πιο ισορροπημένη τροφή για το μωρό, καθώς η σύνθεσή του προσαρμόζεται ανάλογα με τις ανάγκες του και αλλάζει τόσο κατά τη διάρκεια κάθε θηλασμού όσο και καθώς το μωρό μεγαλώνει
Είναι αποστειρωμένο και δεν υπάρχει περίπτωση να μεταφέρει μικρόβια στο μωρό όπως μπορεί να συμβεί με το γάλα σκόνη αν κατά την προετοιμασία του κάτι πάει στραβά και δεν τηρηθούν αυστηρά οι κανόνες υγιεινής
Από την άλλη, ευνοεί τον αποικισμό του εντέρου του νεογνού με μικροοργανισμούς που δρουν προστατευτικά, όπως οι γαλακτοβάκιλλοι και τα bifidobacteria
Είναι πάντα διαθέσιμο, στην κατάλληλη θερμοκρασία, δε χρειάζεται καμία προετοιμασία και είναι εντελώς δωρεάν
Περιέχει αντισώματα που βοηθούν σημαντικά το βρέφος, ειδικά τις πρώτες εβδομάδες ζωής, που το δικό του ανοσοποιητικό σύστημα είναι ανώριμο
Τα μωρά που θηλάζουν έχουν λιγότερα επεισόδια διαρροιών και οξείας γαστρεντερίτιδας: για κάθε 100 βρέφη που θηλάζουν αποκλειστικά, αποφεύγονται 30-40 επεισόδια οξείας γαστρεντερίτιδας και 4-5 εισαγωγές στο νοσοκομείο λόγω γαστρεντερίτιδας
Επίσης, εμφανίζουν λιγότερες ωτίτιδες και άλλες λοιμώξεις του αναπνευστικού: για κάθε 100 θηλάζοντα βρέφη συμβαίνουν 13 λιγότερες ωτίτιδες
Επιπλέον, διατρέχουν μειωμένο κίνδυνο να εμφανίσουν αλλεργίες, ατοπική δερματίτιδα ή επεισόδια συριγμού
Εμφανίζουν πολύ πιο σπάνια γαστρεντερικές διαταραχές (πχ. έντονους κολικούς) καθώς το μητρικό γάλα είναι πιο εύπεπτο και κατάλληλο για το ανώριμο έντερό τους
Μειώνεται ο κίνδυνος αιφνίδιου βρεφικού θανάτου (για κάθε 10.000 θηλάζοντα βρέφη αποφεύγεται ένα επεισόδιο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου)
Οι περισσότερες μελέτες έχουν δείξει ότι τα βρέφη που θηλάζουν αποκλειστικά για αρκετό διάστημα διατρέχουν μειωμένο κίνδυνο να εμφανίσουν παχυσαρκία (3 λιγότερα παχύσαρκα παιδιά για κάθε 100 θηλάζοντα βρέφη) καθώς και κάποιες κακοήθειες στην παιδική κι εφηβική ηλικία
Επιπλέον, αρκετά δεδομένα έχουν δείξει ότι ο θηλασμός προστατεύει μακροπρόθεσμα το παιδί από την εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη, κυρίως τύπου 2 και λιγότερο τύπου 1
Έχει φανεί επίσης ότι τα παιδιά που έχουν θηλάσει αποκλειστικά για ικανοποιητικό διάστημα εμφανίζουν μεγαλύτερη ευφυΐα και έχουν καλύτερες σχολικές επιδόσεις, υψηλότερο IQ κατά 2-3 μονάδες, 0,3 χρόνια επιπλέον σπουδών ακόμη και 23% μεγαλύτερο εισόδημα ως ενήλικες!
Επιπλέον, ο θηλασμός αποτελεί μια πολύ καλή άσκηση για τη στοματική κοιλότητα και τα βρέφη που θηλάζουν έχουν συνήθως πιο καλοσχηματισμένο σαγόνι, πιο συμμετρική στοματική κοιλότητα και πιο ίσια δόντια

Ο θηλασμός είναι ευεργετικός και για τη μητέρα: τη βοηθάει να συνδεθεί συναισθηματικά με το βρέφος, να χάσει πιο εύκολα τα κιλά της εγκυμοσύνης, να προστατευτεί από την οστεοπόρωση και να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού και του ενδομητρίου για όλη τη μετέπειτα ζωή της

Σημαντικά είναι τα οφέλη του μητρικού θηλασμού και για το περιβάλλον: το γάλα σκόνη και οι έτοιμες παιδικές τροφές απαιτούν για την παραγωγή τους μεγάλα ποσά ενέργειας και επιβαρύνουν το περιβάλλον σε κάθε στάδιο παραγωγής, διανομής και κατανάλωσής τους

Με τις κατάλληλες οδηγίες από τον παιδίατρό σας λοιπόν και πολλή υπομονή και πίστη, προσπαθήστε να θηλάσετε το μωρό σας για όσο μεγαλύτερο διάστημα μπορείτε. Να είστε σίγουρες ότι τα οφέλη αυτής της προσπάθειας θα συνοδεύουν το παιδί σας για μια ζωή!

Αναστάσιος Σέρμπης, MD, PhD

Τελευταία ενημέρωση: Δεκέμβριος 2018