headerlogo22

5 ναι και 5 όχι για καλή χοληστερίνη στα παιδιά

Στα παιδιά που δεν έχουν κάποιο παθολογικό αίτιο της υπερχοληστερολαιμίας (δηλαδή των αυξημένων επιπέδων χοληστερίνης), η βελτίωση των διατροφικών συνηθειών σε συνδυασμό με τη σωματική άσκηση αρκούν για να μειώσουν τα επίπεδα της "κακής" και να αυξήσουν τα επίπεδα της "καλής" χοληστερόλης. Στα παχύσαρκα παιδιά, η παράλληλη μείωση του βάρους είναι απαραίτητη. 

Πιο συγκεκριμένα, τα παρακάτω είναι τα 5 μεγάλα ΝΑΙ:

1. Συστηματική άσκηση: Η συστηματική άσκηση είναι απαραίτητη. Σύμφωνα με τις επίσημες οδηγίες των παιδιατρικών φορέων, τα παιδιά και οι έφηβοι πρέπει να ασκούνται τουλάχιστον 1 ώρα την ημέρα τις περισσότερες μέρες της εβδομάδας. 

Στα μεγαλύτερα παιδιά, αερόβια άσκηση μέτριας ή αυξημένης έντασης (τρέξιμο, κολύμπι, περπάτημα, ποδήλατο) πρέπει να συνδυάζεται με ασκήσεις οστικής και μυϊκής ενδυνάμωσης. 

Τα μικρότερα παιδιά πρέπει να συμμετέχουν σε ενεργό παιχνίδι για τουλάχιστον 1 ώρα την ημέρα.

2. Μείωση του "χρόνου οθόνης": Πολύ σημαντικός είναι και ο χρόνος που το παιδί περνάει για διασκέδαση μπροστά στην οθόνη της τηλεόρασης, του κινητού, του υπολογιστή ή του τάμπλετ (ο λεγόμενος χρόνος οθόνης). Ο χρόνος αυτός για παιδιά κι εφήβους δεν πρέπει να ξεπερνά τις 1-2 ώρες την ημέρα, ενώ τα νήπια κάτω των δύο ετών δεν πρέπει να εκτίθενται καθόλου σε οθόνες. Σημειώνεται ότι σε αυτό το διάστημα δεν περιλαμβάνεται ο χρόνος που τα παιδιά ξοδεύουν στον υπολογιστή κάνοντας τις σχολικές τους υποχρεώσεις.

3. Σωστή διατροφή: Διδάξτε τα παιδιά να επιλέγουν τροφές με χαμηλά λιπαρά, χαμηλό κορεσμένο λίπος και χοληστερόλη, με μειωμένο αλάτι και μειωμένα πρόσθετα σάκχαρα. Επιπλέον, πολύ σημαντικό ρόλο παίζουν και οι φυτικές ίνες στη διατροφή (φρούτα, λαχανικά, όσπρια κλπ.). Να θυμάστε βέβαια ότι δεν υπάρχουν μαγικές "καλές τροφές" που θα βελτιώσουν άμεσα τη χοληστερόλη του παιδιού σας.

4. Σωστός τρόπος μαγειρέματος: Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο τρόπος μαγειρέματος κάθε τροφίμου. Το τηγάνισμα και το τσιγάρισμα μετατρέπουν τα ακόρεστα λίπη σε κορεσμένα και τα cis σε trans: ό,τι χειρότερο δηλαδή. Ο υγιεινότερος τρόπος μαγειρέματος είναι το ψήσιμο στη σχάρα ή το βράσιμο στον ατμό. Αφαιρέστε το λίπος από τα κρέατα και τα πουλερικά πριν μαγειρευτούν. Επιλέξτε ελαιόλαδο για το μαγείρεμά σας και προσθέστε το στο τέλος του μαγειρέματος. Και προφανώς, αποφύγετε το συχνό φαγητό "απ’ έξω" για το οποίο δεν τηρείται κανένας από τους παραπάνω κανόνες.

5. Μακριά από τη ζάχαρη: Πρέπει να αποφεύγουμε τις τροφές που περιέχουν πολλή ζάχαρη (η οποία μετατρέπεται σε τριγλυκερίδια στον οργανισμό, δηλ. μια μορφή λίπους) όπως πάστες, μαρμελάδες, γλυκά, αναψυκτικά και σοκολάτα.

Και τα 5 ΟΧΙ:

1. Εξαντλητικές δίαιτες: Σε καμία περίπτωση το παιδί δεν πρέπει να μπαίνει σε εξαντλητική, περιοριστική δίαιτα.

2. Αποφυγή ολόκληρων ομάδων τροφίμων: Δεν πρέπει να αφαιρούνται ολόκληρες ομάδες τροφίμων (πχ. κρέας, αυγά, λοιπά προϊόντα ζωικής προέλευσης) τελείως από τη διατροφή των παιδιών και των εφήβων.

3. Μειωμένη πρόσληψη θερμίδων: Πρέπει να εξασφαλίζονται οι απαραίτητες θερμίδες και ουσίες (μέταλλα, ιχνοστοιχεία και βιταμίνες) για σωστή αύξηση και ανάπτυξη.

4. Light προϊόντα: Όταν το παιδί είναι μικρότερο από τα δύο έτη, δε δίνουμε ποτέ μερικώς ή πλήρως αποβουτυρωμένα προϊόντα, ενώ  καθ’ όλη την παιδική ηλικία απαγορεύονται τα πλήρως αποβουτυρωμένα προϊόντα. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα αρχίζει να γίνεται φανερό ότι τα light προϊόντα δημιουργούν περισσότερα προβλήματα απ' όσα λύνουν.

5. Χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων: Η χρήση φαρμάκων (στατινών) για τη βελτίωση των λιπιδίων σε παιδιά κι εφήβους πρέπει να αποφεύγεται στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων. Τα φάρμακα αυτά έχουν πολύ συγκεκριμένες ιατρικές ενδείξεις και η χρήση τους πρέπει να γίνεται με πολλή προσοχή και ιατρική σύνεση.

Αναστάσιος Σέρμπης, MD, PhD 

Τελευταία ενημέρωση: Ιούλιος 2017