headerlogo22

Δάγκωμα από σκύλο

Ο σκύλος είναι το κατοικίδιο ζώο που εμπλέκεται συχνότερα σε επεισόδια τραυματισμών, δαγκωμάτων ακόμη και θανάτων παιδιών. Αν ένας σκύλος (οικόσιτος ή αδέσποτος) δαγκώσει το παιδί σας, πρέπει να κάνετε αμέσως τα παρακάτω:

  • Εξασφαλίστε την ασφάλεια τόσο του παιδιού όσο και τη δική σας και απομακρυνθείτε με το παιδί από τον σκύλο που έκανε την επίθεση
  • Αν υπάρχει αιμορραγία από το τραύμα, προσπαθήστε να τη σταματήσετε ασκώντας πίεση με αποστειρωμένες γάζες (τη μία πάνω στην άλλη χωρίς να τις αλλάζετε) ή ένα κομμάτι καθαρό πανί (με σταθερή πίεση χωρίς τρίψιμο)
  • Αφού σταματήσει η αιμορραγία, καθαρίστε προσεκτικά το τραύμα με νερό και σαπούνι, ώστε να απομακρυνθούν όσο πιο έγκαιρα και αποτελεσματικά τα σάλια του ζώου ή άλλες μολυσματικές ουσίες
  • Αν δεν υπάρχει ενεργή αιμορραγία, ξεπλύνετε το τραύμα του παιδιού με άφθονο νερό υπό πίεση
  • Εφόσον είναι καθαρό και στεγνό, καλύψτε το τραύμα με αποστειρωμένες γάζες και στερεώστε τις με έναν ελαστικό επίδεσμο
  • Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας ή καταφύγετε στην πλησιέστερη μονάδα υγείας για περαιτέρω καθαρισμό και περιποίηση του τραύματος ή, εφόσον απαιτείται, συρραφή, αντιτετανικό ορό, αντιμικροβιακή και αντιλυσσική θεραπεία

Τι μπορεί να προκαλέσει το δάγκωμα ενός σκύλου;

Ο πρώτος εμφανής και άμεσος κίνδυνος είναι μια πιθανή αιμορραγία, αν το δάγκωμα είναι έντονο. Ο δεύτερος κίνδυνος που υπάρχει είναι κάποια μόλυνση από μια ποικιλία μικροβίων που υπάρχει στο στόμα του σκύλου. Να σημειωθεί εδώ, βέβαια, ότι παρόμοιος κίνδυνος υπάρχει και από δάγκωμα άλλων ζώων, όπως της γάτας, αλλά και από δάγκωμα ανθρώπου. Το τελευταίο μάλιστα μπορεί να είναι και το πιο επικίνδυνο καθώς το ανθρώπινο στόμα περιέχει μεγάλη ποικιλία μολυσματικών μικροβίων.

Εφόσον υπήρξε ρήξη της συνέχειας του δέρματος και το τραύμα δεν ήταν τελείως επιφανειακό, θα πρέπει να καλυφθεί ο κίνδυνος λοίμωξης από τα συνήθη μικρόβια. Για να γίνει αυτό, εξασφαλίστε ότι το τραύμα θα εκτιμηθεί από γιατρό το πολύ σε 8 ώρες από τη στιγμή που συνέβη το περιστατικό. Ο γιατρός θα περιποιηθεί το τραύμα και ανάλογα με τη σοβαρότητά του μπορεί να σας συνταγογραφήσει κάποια αντιβίωση. Πέρα από τις συνήθεις λοιμώξεις, ωστόσο, υπάρχουν δύο άλλες που «φοβόμαστε» περισσότερο σε δάγκωμα από σκύλο και που είναι δυνητικά θανατηφόρες: ο τέτανος και η λύσσα.

Τέτανος 

Ο τέτανος προκαλείται από το σχετικό αναερόβιο μικρόβιο (κλωστηρίδιο του τετάνου) που βρίσκεται στο χώμα, σε διάφορες επιφάνειες, καθώς και γαστρεντερικό σύστημα διάφορων ζώων. Πρόκειται για πολύ σοβαρή (αν και πολύ σπάνια στη χώρα μας) νόσο που, αν δεν αντιμετωπιστεί κατάλληλα, μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο. 

Σημαντικό είναι το παιδί σας να έχει κάνει τα εμβόλια που προβλέπονται για την ηλικία του. Μεταξύ αυτών, είναι και το εμβόλιο ενάντια στον τέτανο που καλύπτει το παιδί και δε χρειάζεται να λάβει αντιτετανικό ορό. Συγκεκριμένα, η άμυνα του οργανισμού είναι επαρκής δέκα μέρες μετά τον δεύτερο εμβολιασμό (που γίνεται σε ηλικία 4 μηνών) και πλήρης ύστερα από τον τρίτο (στην ηλικία των 6 μηνών). Αν το παιδί σας έχει παραλείψει κάποια δόση από το σχετικό εμβόλιο, ο παιδίατρός σας πρέπει να εκτιμήσει την κατάσταση. Όσον αφορά τους ενηλίκους, και αυτοί είναι πλήρως καλυμμένοι εφόσον επαναλαμβάνουν το αναμνηστικό εμβόλιο κάθε 10 χρόνια. 

Λύσσα

Η λύσσα είναι μια θανατηφόρα ασθένεια του νευρικού συστήματος του ανθρώπου στον οποίο μπορεί να μεταδοθεί από διάφορα θερμόαιμα ζώα όπως ο σκύλος, η αλεπού, η νυχτερίδα, το κουνάβι, η νυφίτσα και ο σκίουρος. Η μετάδοση της ασθένειας δε γίνεται μόνο με το δάγκωμα αλλά και με το γλείψιμο, αν το σάλιο του ζώου έρθει σε επαφή με κάποια πληγή ή αμυχή του δέρματος. Σημειώνεται βέβαια ότι στη χώρα μας η νόσος τα τελευταία χρόνια έχει σχεδόν εκλείψει λόγω του συστηματικού εμβολιασμού κατοικίδιων και άγριων ζώων. 

Αν το δάγκωμα προήλθε από κατοικίδιο ζώο, καταγράψτε τα στοιχεία του ιδιοκτήτη ή πιάστε το ζώο, ώστε να παρακολουθηθεί για λύσσα. Αν το ζώο είναι άγριο, συμβουλευτείτε κτηνοτροφικές υπηρεσίες της περιοχής οι οποίες γνωρίζουν αν η περιοχή θεωρείται ελεύθερη από τον ιό της λύσσας ή όχι, για να γνωρίζετε αν πρέπει το παιδί να ξεκινήσει άμεσα αντιλυσσική θεραπεία. 

Πώς θα αποφύγετε τις επιθέσεις σκύλων

Προκειμένου να προστατέψετε εσάς και την οικογένειά σας από δυσάρεστες περιπέτειες, αν συναντήσετε κάποιον σκύλο με απειλητικές διαθέσεις, εφαρμόστε τα παρακάτω:

  • Αποφύγετε τις φωνές, τις έντονες κινήσεις με τα χέρια και μην προσπαθήσετε να απομακρυνθείτε τρέχοντας
  • Αντίθετα, μείνετε ψύχραιμοι και ακίνητοι αρχικά, αποφεύγοντας τη βλεμματική επαφή με τον σκύλο
  • Στη συνέχεια, κοιτάζοντας προς το έδαφος βηματίστε αργά προς τα πίσω χωρίς όμως να γυρίσετε την πλάτη σας. Με τον τρόπο αυτό το ζώο νιώθει ότι δεν απειλείται και δε θα σας επιτεθεί
  • Μην πλησιάζετε έναν σκύλο που γαβγίζει ή δείχνει επιθετικός, καθώς αυτό σημαίνει ότι το ζώο θέλει να κρατήσει μια απόσταση ασφαλείας 
  • Ένας σκύλος που φροντίζει τα μικρά του, που τρώει ή που κοιμάται μπορεί να γίνει πολύ επιθετικός, αν τον παρενοχλήσετε. Μην το κάνετε
  • Το ίδιο επιθετικός μπορεί να γίνει και αν τον χτυπήσετε ή αν τον στριμώξετε σε σημείο που νιώθει ότι δεν έχει τη δυνατότητα διαφυγής 
  • Αν ωστόσο ο σκύλος επιτεθεί σε εσάς ή στο παιδί σας, δώστε του να αρπάξει το μπουφάν, την τσάντα σας ή οτιδήποτε άλλο κρατάτε στα χέρια σας
  • Αν πέσετε στο έδαφος, κουλουριάστε το σώμα σας προστατεύοντας με τα χέρια το πρόσωπο και το κεφάλι σας, προστατεύοντας ταυτόχρονα τα ευαίσθητα μέρη του σώματος του παιδιού σας (κεφάλι, πρόσωπο, κοιλιά)
  • Εννοείται βέβαια ότι αν έχετε σκύλο για κατοικίδιο, δεν πρέπει καμία στιγμή να τον αφήσετε μόνο του με κάποιο παιδί, ιδιαίτερα αν πρόκειται για κάποια από τις πιο "επιθετικές" ράτσες σκύλων (πχ. pitbull ή rottweiler) καθώς δεν ξέρετε ποτέ πώς θα αντιδράσει

Αναστάσιος Σέρμπης, MD, PhD

Τελευταία ενημέρωση: Οκτώβριος 2019