Υπηρεσίες Παιδικής κι Εφηβικής Ενδοκρινολογίας

Ο τομέας της Ιατρικής που ασχολείται με τις διαταραχές των ενδοκρινών αδένων και των ορμονών από τη γέννηση μέχρι και την ολοκλήρωση της εφηβείας είναι η Παιδοενδοκρινολογία. Είναι ίσως η πιο ολιστική υποειδικότητα της Παιδιατρικής καθώς ασχολείται με προβλήματα της αύξησης, της ωρίμανσης, του μεταβολισμού, της ήβης, του βάρους, της διατροφής, του ύψους και πολλά άλλα. 

Πρέπει να θυμόμαστε ότι οι παθήσεις των ενδοκρινών αδένων στα παιδιά και τους εφήβους διαφέρουν αρκετά από αυτές που εμφανίζονται στους ενήλικες. Επιπλέον, τα παιδιά δεν είναι μικροί ενήλικες αλλά πρέπει να αντιμετωπίζονται από εξειδικευμένους επαγγελματίες υγείας καθώς τόσο τα ενδοκρινικά προβλήματα που εμφανίζουν όσο και οι ψυχοκοινωνικές ανάγκες τους έχουν πολλές ιδιαιτερότητες.

Τι θέματα παιδοενδοκρινολογίας αντιμετωπίζουμε;

Μεταξύ των παιδοενδοκρινολογικών θεμάτων που αντιμετωπίζουμε στο ιατρείο μας περιλαμβάνονται τα εξής:

• Διαταραχές της αύξησης όπως κοντό ανάστημα, ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης, παθολογικά ψηλό ανάστημα
• Διαταραχές της ήβης όπως πρώιμη θηλαρχή, πρώιμη ήβη, πρώιμη αδρεναρχή, καθυστέρηση ήβης, γυναικομαστία
• Διαταραχές γεννητικών οργάνων όπως αμφίβολα γεννητικά όργανα, μικροφαλλία, κρυψορχία
• Διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα όπως συγγενής ή επίκτητος υποθυρεοειδισμός, υπερθυρεοειδισμός, όζοι θυρεοειδούς, βρογχοκήλη
• Διαταραχές του βάρους και των λιπιδίων όπως υπερβάλλον βάρος και παχυσαρκία, μεταβολικό σύνδρομο, δυσλιπιδαιμίες, οικογενής υπερχοληστερολαιμία, δυστροφία και ανεπαρκής πρόσληψη βάρους. Στο πλαίσιο αυτό δίνονται εξειδικευμένες διατροφικές οδηγίες είτε από τον ιατρό, είτε από εξειδικευμένο διαιτολόγο
• Διαταραχές στο μεταβολισμό του σακχάρου όπως διαβήτης τύπου 1, διαβήτης τύπου 2 και προδιαβητικές καταστάσεις, υπογλυκαιμία
• Διαταραχές της λειτουργίας των επινεφριδίων όπως επινεφριδική ανεπάρκεια, συγγενής υπερπλασία των επινεφριδίων, σύνδρομο Cushing, αρτηριακή υπέρταση από ενδοκρινικά αίτια
• Διαταραχές των ορμονών και του έμμηνου κύκλου της έφηβης όπως πρωτοπαθής και δευτεροπαθής αμηνόρροια, διαταραχές του κύκλου, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, δασυτριχισμός
• Διαταραχές στο μεταβολισμό του ασβεστίου όπως υπο- και υπερπαραθυρεοειδισμός, ραχίτιδα, διαταραχές ασβεστίου και βιταμίνης D
• Συνδρομικές διαταραχές με ενδοκρινικές εκδηλώσεις πχ. σύνδρομο Turner, σύνδρομο Klinefelter κα.

Προκειμένου να είναι ολοκληρωμένη η διαγνωστική προσέγγιση των μικρών ασθενών, ορισμένα δυναμικά τεστ διενεργούνται στο ιατρείο ή σε συνεργασία με κάποιο μικροβιολογικό εργαστήριο κατόπιν συνεννόησης. Τα πιο πολύπλοκα και απαιτητικά τεστ γίνονται στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων ή στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΑΧΕΠΑ, επίσης κατόπιν συνεννόησης. 

Φάκελος ασθενούς

Όλοι οι ασθενείς με ενδοκρινολογικό θέμα που εξετάζονται στο ιατρείο μας καταχωρούνται σε ηλεκτρονικό ιατρικό φάκελο ώστε να υπάρχει συνέχεια στην παρακολούθησή τους. Ο φάκελος αυτός περιλαμβάνει όλες τις επισκέψεις, το ατομικό και οικογενειακό ιστορικό, τις καμπύλες αύξησης με τα σωματομετρικά δεδομένα, τις εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις, τη θεραπεία καθώς και τις ιατρικές οδηγίες που έλαβε ο ασθενής. 

Έτσι, ανά πάσα στιγμή μπορεί να γίνει περαιτέρω εκτίμηση της κλινικής τους κατάστασης, χωρίς να φορτώνεται η οικογένεια με άσκοπες επαναλαμβανόμενες εξετάσεις.

Ενημέρωση γονέων και θεράποντος ιατρού

Προκειμένου να γίνεται πλήρως κατανοητή η διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση του μικρού ασθενούς, αναλύονται διεξοδικά στους γονείς τα απαιτούμενα βήματα και δίνεται έντυπο υλικό ώστε να κατανοήσουν σε βάθος το εκάστοτε θέμα υγείας του παιδιού τους.

Επιπλέον, ο παραπέμπων παιδίατρος ή γενικός ιατρός ενημερώνεται άμεσα και αναλυτικά για τη διάγνωση κι αντιμετώπιση είτε τηλεφωνικά είτε μέσω e-mail, ώστε να επιτυγχάνεται κάθε φορά η καλύτερη δυνατή ιατρική παρακολούθηση του παιδιού. Εννοείται ότι υπάρχει περαιτέρω συνεχής επικοινωνία και συνεργασία με το θεράποντα ιατρό του παιδιού.

Επικοινωνία με εξειδικευμένα ιατρικά κέντρα

Στόχος μας είναι η καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση του ιατρικού προβλήματος του μικρού ασθενούς. Στο πλαίσιο αυτό, εφαρμόζονται ελληνικές και διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες και η όλη προσέγγιση στηρίζεται στα πιο πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα.

Σε περίπτωση που απαιτείται η συνδρομή κάποιου εξειδικευμένου ιατρικού κέντρου στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, αποστέλλεται ηλεκτρονικά ολόκληρος ο φάκελος του ασθενούς προκειμένου να γίνουν στοχευμένες εξετάσεις που θα βοηθήσουν στη διάγνωση και την αντιμετώπιση της νόσου (πχ. γονιδιακή επιβεβαίωση κάποιου συνδρόμου).

Αναστάσιος Σέρμπης, MD, PhD